Smart City - potrzeba inteligentnych miast rośnie z dnia na dzień

^{wrzesień 2022}

W niektórych miastach ludzie spędzają w sumie cztery lata swojego życia, próbując znaleźć miejsce parkingowe. Gdzie indziej mogą utknąć w 182-kilometrowym korku. Mieszkańcy wielu miast akceptują niedogodności jako nieuchronną część swojej wielkomiejskiej codzienności. Tymczasem, jak pokazują coraz liczniejsze przykłady smart city, wcale nie musi tak być. Miasta są bowiem uważane za kluczowy element strategicznych planów na przyszłość. Wszystko to z uwagi na pierwszoplanową rolę, jaką odgrywają wobec ludzi na całym świecie. Zarówno w wymiarze społecznym, ekonomicznym jak i środowiskowym.

Co znajdziesz w artykule:

Smart city – co to jest?

Nie istnieje jedna powszechnie przyjęta definicji smart city, różni się ona w zależności od miasta, kraju, od poziomu rozwoju, chęci zmian i reform, a także zasobów, potrzeb i aspiracji mieszkańców. Smart city próbuje poprawić wydajność miasta poprzez wykorzystanie danych, informacji i technologii informacyjnych (IT). Wszystko po to, aby zapewnić obywatelom bardziej efektywne usługi, monitorować i optymalizować istniejącą infrastrukturę, ograniczyć negatywny wpływ działalności miasta na środowisko, zwiększać współpracę między różnymi podmiotami gospodarczymi oraz zachęcać do innowacyjnych modeli biznesowych.

Jak wygląda smart city? Doskonałym przykładem jest Singapur. Odwiedzający to miasto często mówią, że czują się, jakby żyli w przyszłości. Są pod wrażeniem „prostych celów” miasta, infrastruktury komunikacyjnej i zaangażowania władz w tworzenie dla mieszkańców najlepszego miejsca do życia.

Cechy smart city – 6 kluczowych obszarów

Smart city to podejście zorientowane na człowieka. Polega na planowaniu i wdrażaniu całego ekosystemu rozwiązań inteligentnych miast, które tworząc wartość dodaną, przekształcają się w dobro zbiorowe. Koncepcja smart city obejmuje sześć głównych wymiarów:

Inteligentna gospodarka – polegająca m.in. na efektywnym wykorzystaniu energii i promowaniu innowacyjności. To także gospodarka o obiegu zamkniętym.
Inteligentna mobilność, czyli inteligentne systemy transportowe, inteligentne rozwiązania parkingowe, zarządzanie ruchem, mobilność jako usługa.
Inteligentne zarządzanie zasobami środowiska – składa się na nie gospodarka wodna i odpadami, monitorowanie wskaźników środowiskowych, zrównoważone procesy i urbanizacja, hybrydowe podejście do produkcji.
Inteligentni ludzie – pod tym pojęciem kryje się tworzenie integracji społecznej i cyfrowej równości, a także dostępnego i integracyjnego środowiska w celu zwiększenia dobrobytu mieszkańców.
Inteligentne życie, które koncentruje się na poprawie: opieki zdrowotnej i opieki nad osobami starszymi, poprawie bezpieczeństwa, warunków mieszkaniowych i inteligentnych budynkach.
Inteligentne zarządzanie ma na celu wzmocnienie powiązań i interakcji między władzami miasta a wszystkimi interesariuszami – obywatelami, przedsiębiorstwami i innymi organizacjami społeczeństwa obywatelskiego.

Termin „smart” obejmuje przy tym technologię jako czynnik umożliwiający zmiany, ale strategia inteligentnego miasta zdecydowanie nie ogranicza się do rozwiązań stricte technologicznych. W rzeczywistości „bycie smart” to bardziej inteligentna metodologia i właściwe wdrażanie korzystnych i skutecznych rozwiązań.

Przykłady smart city w Polsce

Miasta zużywają 60-80% energii na całym świecie i mają duży – bo aż 70% udział w emisji gazów cieplarnianych. Ta sytuacja wymaga od miast znalezienia nowych i mądrzejszych sposobów radzenia sobie z tymi kwestiami. Część z nich, także w Polsce je znajduje. Które to miasta? Klasyfikację najbardziej inteligentnych miast świata można znaleźć co roku w rankingu IESE Cities in Motion Index. W 2020 r. spośród polskich miast znalazły się w nim Warszawa – na 54 pozycji i Wrocław, na miejscu 88.

Warszawa, dzięki zmodernizowaniu istniejącej sieci ciepłowniczej, instalację odpowiednich urządzeń i poprzez zastosowanie aplikacji do zarządzania infrastrukturą zyskała w dwójnasób. Osiągnięto optymalizację wykorzystania zasobów i redukcję emisji dwutlenku węgla w stolicy o co najmniej 14,5 tys. ton w skali roku, co odpowiada posadzeniu 1 mln drzew.

Wrocław z kolei znalazł się także wśród 100 miast europejskich, zakwalifikowanych do innowacyjnego unijnego programu - „Misji Neutralnych dla Klimatu i Inteligentnych Miast”. Jego ideą jest wsparcie i promocja tych miast w ich transformacji systemowej w kierunku osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2030 roku.

Zeroemisyjne smart city – od czego zacząć?

Głównymi odbiorcami energii i emitentami gazów cieplarnianych w miastach są budynki. Jak zakłada Europejski Zielony Ład, do 2050 r. państwa UE powinny osiągnąć neutralność klimatyczną. Komisja Europejska proponuje, aby już od 2030 roku wszystkie nowe budynki były zeroemisyjne. Niemniej problemem pozostają te już istniejące. Aby uczynić je bardziej energooszczędnymi i przyjaznymi dla środowiska, miasta – zgodnie z ideą smart city – powinny się skupić na ich dekarbonizacji.

Pierwszym krokiem dekarbonizacji budynku jest uczynienie budynku tak energooszczędnym, jak to tylko możliwe. Kolejnym jest elektryfikacja, czyli wymiana urządzeń w budynku wykorzystujących paliwa kopalne na najnowszą technologię elektryczną. Dopiero wówczas można korzystać z energii pochodzącej z energii odnawialnej i niepowodującej emisji gazów cieplarnianych.

Ponieważ inteligentne miasto zakłada rozsądne gospodarowanie zasobami naturalnymi, wszystkie podmioty wchodzące w jego strukturę powinny dążyć do rozwijania nowoczesnych i przyjaznych środowisku technologii. Te działania w konsekwencji przełożą się na poprawę jakości życia mieszkańców w wielu różnych wymiarach.