Fortum z sukcesem wdraża rozwiązania umożliwiające optymalizację pracy systemu ciepłowniczego. Jednym z takich narzędzi jest tzw. DSR.
Skrót DSR pochodzi od angielskiego Demand-Side Response i oznacza „odpowiedź strony popytowej”, co można też wytłumaczyć jako zmianę zapotrzebowania energetycznego na wezwanie operatora systemu. Rozwiązanie to jest stosowane z reguły w systemach elektroenergetycznych, natomiast w przypadku sieci ciepłowniczych jest to działanie relatywnie niestandardowe. Fortum zbliżoną koncepcyjnie metodę zastosowało z sukcesem w mieście Espoo, w Finlandii, w kraju swego pochodzenia, gdzie jest głównym dostawcą ciepła.
Wdrożone rozwiązanie bazuje na częściowym przesuwaniu w czasie zapotrzebowania cieplnego odbiorców. Wykorzystuje się w nim akumulacyjność sieci cieplnej oraz instalacji wewnętrznych centralnego ogrzewania. Oddziałuje się w ten sposób zdalnie na profil odbioru ciepła, zapewniając jednocześnie adekwatne warunki pracy elektrociepłowni Fortum. Mechanizm ten może być wykorzystany zarówno do usprawnienia pracy systemu ciepłowniczego, jak również zarządzania dostawą ciepła w sytuacjach kryzysowych związanych z awarią systemu bądź problemami w dostawach paliw. Co istotne, w przypadku działań optymalizacyjnych zmiany temperatur u odbiorców końcowych są niemal nieodczuwalne – zazwyczaj przeprowadza się je w nocy, kiedy śpimy. Fortum ogranicza w ten sposób konieczność włączania kotłów szczytowych opalanych wyłącznie węglem uruchamianych zwykle wówczas, gdy temperatura spada poniżej 0oC i zwiększa się zapotrzebowanie na ciepło. W minionym sezonie grzewczym dzięki wykorzystaniu DSR uniknięto kilkunastu niepotrzebnych rozruchów kotłów szczytowych w częstochowskiej elektrociepłowni.
Dzisiejsza rzeczywistość stawia przed nami coraz bardziej wyśrubowane wymagania w efektywnym zarządzaniu energią. Musimy pokrywać nie tylko zapotrzebowanie na ciepło, ale również zapewnić bezpieczeństwo funkcjonowania systemu ciepłowniczego. W jednej z naszych lokalizacji – w Częstochowie, gdzie jesteśmy właścicielem elektrociepłowni oraz miejskiej sieci ciepłowniczej, możemy już traktować budynki nie jako pasywnych odbiorców ciepła, ale jako aktywny element systemu – mówi Jakub Kołodziejczyk, kierownik elektrociepłowni Fortum w Częstochowie.
Opisywane rozwiązanie zostało przetestowane z sukcesem w sezonie grzewczym 2017-2018 i weszło do użytku w celu stabilizacji pracy systemu ciepłowniczego w Częstochowie w okresie 2019-2020. Dodatkowo już na najbliższy sezon przygotowana została cyfrowa wersja tego mechanizmu, która umożliwi zmianę ustawień na węzłach cieplnych bez udziału człowieka.
Takie narzędzie jak DSR poprzez kontrolowanie produkcji i konsumpcji ciepła pozwoli ogrzewać dzielnice w sposób bardziej przyjazny dla środowiska i ograniczyć w ten sposób wpływ ciepłownictwa na zmiany klimatu.